Δέκα δίσκοι για ένα ναυάγιο * ( συνομιλίες III )

Αιώνιος γρίφος, το ίδιο πάντα παιχνίδι, να σε βάζουν να επιλέξεις : ποια μουσική θα προτιμούσες να έχεις μαζί σου,στο νησί που βρέθηκες ναυαγός;

Και λέμε γρίφος , γιατί είναι ανεξήγητο με ποια κριτήρια επιλέγουμε μουσικές για αγαπημένες μας και πόσο μάλλον, αν είναι μόνο αυτές που θα μας συντροφεύουν μετά το ναυάγιο (αν είσαι τόσο διορατικός πως το ταξίδι σου δε θα'ναι για καλό ). 

Γιατί cd και γιατί όχι mp3 ; 

Ίσως γιατί εσύ που έμαθες να πιάνεις τα τραγούδια απ'τα χαρτιά τους, από τους στίχους τους και τις φωτογραφίες τους, να ανακαλύψεις σιγοψιθυρίζοντας μια δεύτερη ζωή πως κρύβουν, όταν σωθούν οι μπαταρίες του cd player.

Ευχήσου μόνο με παρέα καλή να βρεθείς στο ναυάγιο και με μια λίστα επιπλέον, για να συγκρίνετε και για να τις μοιράζεστε γιατί η μουσική είναι αυτό που το μοιράζεσαι, το ζεις , το ταυτίζεις, είναι ''παιχνίδι για δύο'' και παραπάνω ναυαγούς.

Ο καλός φίλος Μάρκος (ο ένας εκ των δύο που η μουσική τους τρέφει στο http://paixnidigiadyo.blogspot.gr  ) κι εγώ σκεφτήκαμε να την φτιάξουμε τη λίστα : για όταν, για όποτε, για αν ναυαγήσουμε τυχαία ή συνειδητά και σας την/τις παραθέτουμε. Αν ναυαγήσετε μαζί μας, να είστε επιεικείς και γενναιόδωροι (τουτέστιν φέρτε τις δικές σας για συμπλήρωμα).

H λίστα του Μάρκου 

1. Χάρις Αλεξίου- Οδός Νεφέλης '88 . 
Ιέρεια του λαϊκού καημού, φωνή-τομή του "Δι' ευχών", η πιο αγαπημένη ελληνική φωνή δια παντός. Με αυτόν τον εξομολογητικό της δίσκο χτίστηκε η πιο προσωπική σχέση μου μαζί της. Οι αναμνήσεις από την ακρόασή του είναι χαραγμένες στο DNA μου σαν παιδικά βιώματα.
2. Maria Callas- 100 best classics .
Η μεγαλύτερη σοπράνο όλων των εποχών έγινε η αιτία ν΄αγαπήσω την όπερα. Μπορεί σ' ένα τελειοθηρικό και σκληροπυρηνικό χώρο όπως είναι το λυρικό τραγούδι να υπάρχουν αμφισβητίες για τη θνητή μεγαλοσύνη της φωνής της , ουδείς όμως μπορεί να παραβλέψει την καθοριστική της συμβολή στην ανανέωση του είδους μέσα στον 20ο αιώνα. Κυρίως γιατί η ίδια υπήρξε γνήσια οπερατική ηρωίδα και το συναίσθημα που κόμισε στην τεχνικά άρτια λυρική ερμηνεία ήταν πέρα για πέρα αληθινό. 
3. Βίκυ Μοσχολιού- Η Μοσχολιού τραγουδάει Σπανό . 
Και μόνο για την "Μαρκίζα", το πιο εμμονικό μου ελληνικό τραγούδι (το ακούω σταθερά επί καθημερινής βάσεως πάνω από μια δεκαετία), θα επέλεγα τη δουλειά του Σπανού με το αρχετυπο Ελληνίδας τραγουδίστριας, τη Μοσχολιού. Πόσο μάλλον που ο δίσκος αυτός περιέχει μεγάλα τραγούδια, όπως το "Άνθρωποι μονάχοι", η "Ξένη πόλη", το "Σ' αυτό το σπίτι τ΄ορφανό", την "Ώρα αναχωρήσεως", το "Σ' ένα εξπρές", το "Πέφτει μια βροχή" τον τσαρουχικό "Ναύτη".
4. Μάνος Χατζιδάκις- Μεγάλος Ερωτικός. 
Το άλμπουμ αυτό είναι η ίδια η Φλέρυ Νταντωνάκη. Εντάξει, ο Χατζιδάκις μάζεψε μερικά από τα πιο όμορφα ελληνικά ποιήματα, τα έντυσε με συγκλονιστική μουσική, έστησε μια αναγεννησιακη ατμόσφαιρα με την εξαιρετική του ορχήστρα, αλλά χωρίς την αγγελοκρουσμένη ερμηνεία της μούσας του, το αριστούργημά του αυτό θα ήταν διαφορετικό.
5. Bjork- Homogenic . 
Κάπου στα 14 ανακάλυψα την πιο ιδιοσυγκρασιακή ποπ τραγουδίστρια του πλανήτη. Μέγας ερωτας, και σχέση που κρατάει από τα εφηβικά μου χρόνια. Μπορεί η πορεία της πια να με ζορίζει και να συντονιζομαι δυσκολότερα με τη μουσική της φλέβα, ειναι όμως μια καλλιτέχνις που πάντα θα με αφορά ο,τι κι αν κάνει. Το συγκεκριμένο άλμπουμ το έχω αγοράσει δυο φορές γιατί το άκουγα υστερικά με αποτέλεσμα να λιώσει το σιντί από το παίξιμο.
6. Λένα Πλάτωνος- Καρυωτάκης . 
Όταν πρωτοάκουσα τη μελοποίηση του Καρυωτάκη από την Πλάτωνος, ένιωσα ένα κύμα αστρικής ενέργειας να με αρπάζει, να με σηκώνει αργά και να με ανεβάζει σε μια διαστημική αποβάθρα. Γύρω υπήρχναν κοσμοναύτες ντυμένοι στα γαλαζια, μεγάφωνα απάγγελναν καρυωτακικούς στίχους, μελωδίες ηλιακών εκρήξεων έδιναν το κατάλληλο μουσικό χαλί, στο βάθος το πλανητικό σύστημα αναβόσβηνε με παλμό καρδιάς. Παράξενο, αν σκεφτεί κανείς ότι ο δίσκος αυτός δεν έχει καμία φουτουριστική διάθεση.
7. Δήμητρα Γαλάνη- Χορός με τη σκιά μου .
Θα μπορούσα να είχα διαλέξει το "Ανάσα η τέχνη της καρδιάς", τον "Ατέλειωτο δρόμο" ή το εξαιρετικό λάιβ "Αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο". Στο άλμπουμ αυτό όμως περιλαμβάνεται η μετά θάνατον συνεργασία του Χατζιδάκι με την αγαπημένη μου στιχουργό. "Η εποχή της αγάπης", "Η σκάλα του ουρανού" και η "Οριζόντια εικόνα" -τραγουδια γραμμένα επί τούτου πάνω σε γνωστές χατζιδακικές μελωδίες- αν δεν αποτελούν τα καλύτερα στιχουργήματα της Νικολακοπούλου, είναι σίγουρα τα ομορφότερά της.
8. Μαρία Βουμβάκη- Το τερραίν του παραδείσου. 
Η μελοποίηση ποιημάτων δεν είναι πια μόδα και η αλήθεια είναι ότι όποτε συμβαίνει σπάνια γνωρίζει καλλιτεχνική ή εμπορική επιτυχία. Μετά τα ιστορικά δικαιωμένα "Τραγούδια για τους μήνες" του Παπαδημητρίου, μόνο αυτό τον ήσυχο δίσκο της Βουμβάκη μπορώ να ξεχωρίσω από τη σύγχρονη εποχή. Κι αυτό γιατί πρόκειται για μια δουλειά που σέβεται τον ποιητικό λόγο, κλείνει το μάτι στον παλιό μελοποιητικό τρόπο ενώ ανήκει παράλληλα στην νέα εποχή -σε αντίθεση ας πούμε με τις εξαιρετικές μεν αλλά κάπως παρωχημένες μελοποιήσεις του Ξυδάκη.
9. Thom Yorke- Eraser . 
Θα μπορούσα να διαλέξω το αριστουργηματικό OΚ Computer με το συγκρότημά του Radiohead, αλλά αυτό εδώ το ντεμπούτο του Yorke είναι πολύ προσωπικό για να το αγνοήσω. Και ναι, αυτή η σπαραξικάρδια φωνή θα με συγκινεί ό,τι κι αν τραγουδάει.
10. Νατάσσα Μποφίλιου- Οι μέρες του φωτός .
 "Καινούριο κοσκινάκι μου και πού να σε κρεμάσω". Φετινή κυκλοφορία που ακόμα ανακαλύπτω. Για χάρη του αφήνω αριστουργήματα, αλλά αποτελεί δίσκο της γενιάς μου. Και τον θέλω μαζί μου, όπως επιθυμώ την παρέα ενός συνομήλικού μου."

H δική μου λίστα 

1. Μadredeus - Anthologia. 
Δε θέλω να αδικήσω κανένα album τους,γι'αυτό διαλέγω τη συλλογή που μου τους γνώρισε , 10 χρόνια πίσω, μέρα γενεθλίων μου σαν δώρο στα χέρια μου. Δεν έμαθα ποτέ μου τη γλώσσα, όμως η Teresa έμαθε τη δική μου. Με τόσους ψίθυρους.    

2. Sigur ros - Takk . 
Tο δανείστηκα από έναν φίλο και το άκουσα από περιέργεια, ήταν η πρόταση του μήνα σε γνωστό μουσικό περιοδικό. Δεν ξέρω αν ήταν η στιγμή μου, η μουσική τους ή και τα δύο, μίλησε όμως κατευθείαν στην καρδιά μου. Το κουβαλώ μαζί μου σε κάθε ταξίδι, σε κάθε τρένο, σε κάθε πορεία και συγκινούμαι καθώς νιώθω λιγότερο δεμένος στη γη και περισσότερο δεμένος μαζί τους. Παρόλη την τεράστια επιτυχία τους , οι Sigur ros δεν έπαψαν να αναζητούν , μαζί ή κατά μόνας. Κι εγώ να αλλάζω χρώματα σαν καλειδοσκόπιο. 

3. Philip Glass - The hours . 
Ο Glass, γνωστός μινιμαλιστής, προφανώς δεν είχε ανάγκη να μας πείσει για το έργο του, τα γεγονότα των τελευταίων 40+ χρόνων τον δικαιώνουν. Εδώ όμως λες και γέννησε όσα χρώματα μπορούσε ποτέ να γεννήσει ανθρώπου φαντασία, για να σε στοιχειώνουν πάντα οι εικόνες των τριών γυναικών με τα αναρίθμητα βλέμματα.

4. Χάρις Αλεξίου - Δι ευχών. 
Υπάρχει άνθρωπος που να μην το αγάπησε; Μας σύστησε ευρέως τον Νίκο Αντύπα , μας  οδήγησε τη Λίνα Νικολακοπούλου στην ωριμότερη φάση της δουλειάς της και κομμάτι κομμάτι τον αγαπήσαμε. Έτσι απλά, οι στίχοι του έγιναν ταυτότητα. Και μαζί με το αδερφάκι του (Έϊ) έδωσε στη Χάρις Αλεξίου την απαραίτητη ανανέωση που χρειαζόταν για μια ακόμα δεκαετία της μουσικής της ζωής.

 5. Ελευθερία Αρβανιτάκη - Τα κορμιά και τα μαχαίρια . Σίγουρα, το ''Μένω εκτός'' που προηγήθηκε, ήταν ο δίσκος ορόσημο στην καριέρα της. Έπρεπε να τραγουδήσει όμως τα ''Κορμιά και τα μαχαίρια'' για να περάσει στη σφαίρα των γυναικείων φωνών που τραγουδούν ακόμα και με τη σιωπή τους. Τα κομμάτια συναγωνίζονται το ένα το άλλο σε έρεβος και ηλιαχτίδα,έτσι απλά. (και μας προετοιμάζουν για τον έτερο μεγάλο δίσκο, ''Τραγούδια για τους μήνες'' )

6. Φλέρυ Νταντωνάκη - Ο κύκλος του cns / Καπετάν μιχάλης / Οι γειτονιές του φεγγαριού . 
Κατά πολλούς η ιδανική φωνή του έργου του Χατζηδάκι, η ''Λειτουργική'' του Μούσα. Και δεν έχουν άδικο, αρκεί να ακούσεις τις νότες που ξεστομίζει για να καταλάβεις με τι πλάσμα διαφορετικό έχεις να κάνεις.Μια θλιμμένη αρχόντισσα ... που κεντά τριαντάφυλλα. Κι εσύ ξέρεις ότι δε θα τη βρεις να κείτεται δίπλα στη σωρό του Μεγάλου Ερωτικού Μάνου, αλλά στα σύννεφα. 

7. Αλκηστις Πρωτοψάλτη - Σαν ηφαίστειο που ξυπνά. 
Σε εφηβική ηλικία με πέτυχε αυτή η κυκλοφορία κι αυτό από μόνο του δε λέει πολλά. Καθώς όμως η εφηβεία ξυπνά τον έρωτα, έκανα ραβασάκι το Εμείς οι δυο, νανούρισμα το Μωρό, ξέσπασμα τη Λάβα. Μια εξαιρετική δουλειά γεμάτη συναίσθημα (που οι Υδρόγειες σφαίρες τόλμησαν να χρωματίσουν).  Δόξα να λες που βγήκαν τέτοιες δουλειές και τέτοιες συνεργασίες.

8. Nina Simone - Emergency ward / It is finished / Black gold. 
Ένας λόγος που υπάρχει μουσική,είναι για να προσφέρει καταφύγιο.Κι αυτή η φωνή είναι ο ορισμός του. Και δεν παύω να ανατριχιάζω ακούγοντας αυτό (ένα από τα δεκάδες album της) , όπου σε κάθε λέξη φλέγεται η επικαιρότητα της εποχής, με τους μαύρους να διεκδικούν τα δικαιώματα που ονειρεύτηκαν κι εκείνη να ανακοινώνει το θάνατο, των ονείρων και των ανθρώπων. 

9. Τάνια Τσανακλίδου - Το χρώμα της μέρας. 
Αυτό το cd νομίζω γεννήθηκε τυχαία. Γι αυτό και έγινε σπουδαίο. Δεν τολμώ να σκεφτώ πώς δυο δημιουργοί όπως ο Μιχάλης Δέλτα και η Τάνια Τσανακλίδου ζόρισαν τον εαυτό τους για να βγει επιτυχία. Aν το κόψεις στα δύο, στάζει αίμα. Με τη μορφή στίχων - βεντάλια συναισθημάτων - από τους ωριμότερους και των δύο. Και δεν ξέρω γιατί, έτσι όπως το αγάπησα , 11 χρόνια πίσω, το νιώθω φρέσκο ακόμα και σήμερα.

10. Δήμητρα Γαλάνη - Ανάσα η τέχνη της καρδιάς. 
Ναι, είναι τέχνη τέτοια ανάσα. Γιατί προϋποθέτει ότι γνωρίζεις το λόγο της.Κι εδώ μόνο λόγους ακούς και δύναμη, της αγάπης ισοδύναμη. Άργησα να τον γνωρίσω αυτό το δίσκο, ίσως γιατί είναι απαιτητικός. Και ωριμάζει, χρόνο με το χρόνο καθιστώντας εσαεί τις δημιουργούς τους , Λίνα και Δήμητρα, δυο σπίρτα στης νύχτας το κουτί. Από αυτά που κάθε τόσο ανάβουμε, ίσα να μην καούν.



Τροία

 Μουσική: Μαρία Βουμβάκη, στίχοι: Νάνος Βαλαωρίτης, Άλμπουμ: "Το τερραίν του παραδείσου" (2006). Στο βίντεο η -ιδανική ενσάρκωση Ηλέκτρας, Κλυταιμνήστρας και Ελένης- Ειρήνη Παππά από την ταινία "Erendira" (1983) του Ruy Guerra.

* ένα από τα πρώτα blog που έγινα ''φίλος'' κι ένθερμος αναγνώστης, το http://paixnidigiadyo.blogspot.gr/ αν μη τι άλλο δεν σταμάτησε να τραγουδά. Και να μοιράζεται. Το ευχαριστώ λοιπόν και ιδιαίτερα τον Mάρκο για το κοινό μας ναυάγιο.
Καλό καλοκαίρι σε όλους !