PERSONA (1966)

Υπάρχει μέσα μου μια στιγμή που θεωρώ ιερή, επίσκεψη από πνεύματα που με ξεπερνούν και πού και πού την παρουσία τους γεύομαι. Αυτήν τους την παρουσία τη χρωστώ σε μια θέαση πολύ παραπάνω από ό,τι είχα συνηθίσει και αυτήν τη στιγμή την ονόμασα Persona (1966).
Κάμποσα καλοκαίρια πριν, 7 για την ακρίβεια, την είδα πρώτη φορά. Θερινό σινεμά στο κέντρο της Αθήνας, ταράτσα και αγιόκλημα. Ήταν η πρώτη ταινία που είδα του συγκεκριμένου σκηνοθέτη (Ingmar Bergman) που στη συνέχεια έγινε ο αγαπημένος μου, όλων των στιγμών, κρίσεων, ενδοσκοπήσεων και αποφάσεων. Ακόμα όμως κι αν είχα υποψιαστεί πως δεν επρόκειτο να δω μια εύκολα προσβάσιμη ταινία, τίποτα δεν προμήνυε το σοκ που ακολούθησε.
Θυμάμαι στιγμή προς στιγμή τα χέρια μου να τρέμουν, το στόμα μου αχόρταγα να κολλάει πάνω στο ασπρόμαυρο φιλμ , που όμοια αποτυπωμένο ξανά δεν είδα. Η έκπληξη με ακολούθησε για ώρες. Οι ώρες έγιναν μέρες, μήνες, χρόνια μέχρι σήμερα ύστερα από διψήφιο αριθμό προβολών , να αναπολώ την πρώτη εκείνη φορά που την παρακολούθησα και να τη συγκαταλέγω στα πράγματα που θα ήθελα να ζήσω ξανά.
Ακριβώς τι είναι αυτό που με στοιχειώνει δεν κατάλαβα. Ίσως η  εναρκτήρια σκηνή με το νεαρό αγόρι που σαν από τον κόσμο των νεκρών ανασηκώνεται από το κρεβάτι και ακουμπά την οθόνη από όπου καταιγιστικά ξεπηδούν εικόνες . Ήταν μια περίοδος που αυτό το αγόρι ήμουν εγώ, με τα μυωπικά γυαλιά να ακουμπώ την οθόνη , προσπαθώντας να καταλάβω για ποια ζωή αξίζει να σηκωθώ στη γέννηση μου. Με έπεισα πως αυτά που με τα δάκτυλα ακουμπώ, είναι αυτά που στα όνειρά μου θα αποφεύγω ή θα κυνηγώ.


 


Έψαχνα τότε εναγώνια το πρόσωπό μου, ήμουν μορφή που περισσότερο σκιά την τύλιγε και απορία. Όλα ήταν παράλογα, άδικα, οργισμένα για να τα καταλάβω. Μιλούσα κι εγώ στον εαυτό μου όπως μια άλλη  νοσηλεύτρια Άlma (Bibi Andersson) στη νοσηλευόμενη Elisabeth (Liv Ullmann), δίχως να παίρνω απαντήσεις. Κατέγραφα μόνο εμπειρίες και όσα στην πορεία θα αποτελούσαν το δικό μου άγραφο σενάριο. Γυαλιά σκορπισμένα στο χώμα, εξομολογήσεις τολμηρές, αιφνίδια ξεσπάσματα γέλιου και κλάματος και φυσικά το ερωτικό πλησίασμα στη ψυχή. Όταν νοιώθεις ότι πια είσαι πολύ κοντά στο να γίνεις ένα μαζί της. Αυτή η σκηνή είναι θαρρώ το δικό μου νόημα στη ζωή. Αυτό το σφιχτό αγκάλιασμα των μορφών που χάνονται τα πρόσωπά τους και μοιάζουν όμοια να αποζητούν να κρυφτούν στη νύχτα τους.

Τότε λοιπόν ένιωσα πρώτη φορά πως έχω ψυχή που αξίζει να παραμονεύσω κι εγώ ένα βράδυ, να περπατήσω στις μύτες των ποδιών μου, να τη δω να κοιμάται , να την ακουμπήσω και να της χαιδέψω τα μαλλιά. Αυτή η εικόνα λέει τα πάντα. Και είναι ένα πάντα που κουβαλώ μέσα μου. 

Μέχρι τα τελευταία λεπτά της ταινίας που τα πρόσωπα των δύο πρωταγωνιστριών γίνονται ένα , έχω κι εγώ διαμορφώσει ένα ισχυρό θέλω, το πρώτο τότε στη ζωή μου, να μοιάσω περισσότερο σε αυτό που μου προκαλεί ρίγη, να βρω κι εγώ το άτομο μέσα μου, να γίνω και να φτάσω, να σμίξω και να ενωθώ με την Alma, να βρω αυτή την persona. Από τότε το προσπαθώ, αλλά είμαι ήδη σε ένα δρόμο που με κάνει να είμαι στιγμές στιγμές περήφανος. Αυτή η ταινία με κρατά ζωντανό.